Przyczyny i leczenie biodra trzaskającego

Biodro trzaskające (z ang. snapping hip syndrome, SHS) znane także pod nazwą biodro tancerza, to schorzenie, które objawia się znacznym dyskomfortem w obrębie stawu biodrowego, wyczuwalnym przeskakiwaniem i tarciem w trakcie wykonywania określonych ruchów. Nie jest to dolegliwość związana bezpośrednio z dysfunkcją samego stawu, lecz otaczających go tkanek miękkich. Jak się okazuje, jest to dość powszechna dolegliwość. Cierpi na nią około 10-20% społeczeństwa. Jakie objawy powinny wzbudzić naszą czujność i co zrobić, gdy okaże się, że zmagamy się z problemem trzaskającego biodra?

Biodro trzaskające (przeskakujące) – najczęstsze przyczyny tej dolegliwości

O zespole biodra trzaskającego mówimy wtedy, gdy podczas wykonywanych nogą ruchów słyszymy i odczuwamy różnego rodzaju trzeszczenia czy przeskakiwania w okolicy stawu biodrowego. Wszystkie te objawy są wywoływane przez tarcie tkanek miękkich (mięśni) o struktury kostne, co skutkuje uczuciem dyskomfortu i niejednokrotnie bólem. 

Wśród głównych przyczyn występowania biodra trzaskającego wymienia się:

• wady postawy – w tym koślawość kolan czy przykurcz zgięciowy stawu biodrowego,

• dysfunkcje stawów – reumatoidalne zapalenie stawów czy choroby zwyrodnieniowe,

• urazy i zabiegi chirurgiczne w obrębie biodra,

• stany przeciążeniowe – najczęściej występujące u sportowców czy osób zbyt długo przebywających w pozycji siedzącej,

• stany zapalne – w obrębie ścięgien mięśni.

Ze względu na przyczyny wywołujące zespół trzaskającego biodra, wyróżnia się trzy postacie tej dolegliwości:

• zewnętrzną – pojawia się, gdy pas biodrowo-piszczelowy przesuwa się po zewnętrznej stronie górnej części kości udowej. Jest to najpowszechniejszy typ tego schorzenia.

• wewnętrzną – występuje, gdy mięśnie lub ścięgna biodrowe przesuwają się po przednim stawie biodrowym. Inną przyczyną tego stanu jest przesuwanie się mięśnia czworogłowego nad kulistą częścią stawu biodrowego. Wewnętrzny typ tej dolegliwości jest drugą najczęstszą postacią zaburzenia. Osoby cierpiące na biodro przeskakujące w tej postaci często doświadczają stopniowego narastania objawów, które z czasem się nasilają. Mogą odczuwać również ból w okolicy pachwiny i słyszeć trzaskanie podczas biegu.

• wewnątrzstawową - w przeciwieństwie do wewnętrznego i zewnętrznego typu biodra trzaskającego, typ wewnątrzstawowy nie jest wywoływany przez mięśnie ani ścięgna. Za uczucie dyskomfortu podczas wykonywanych ruchów odpowiadają urazy lub dysfunkcje stawu biodrowego. Powstałe w tym przypadku dolegliwości bólowe są bardziej dokuczliwe, a pacjenci odczuwają je w obrębie całej kończyny dolnej.

Biodro trzaskające – najczęstsze objawy

W początkowym okresie rozwoju tego schorzenia pacjenci skarżą się przede wszystkim na dyskomfort w trakcie poruszania nogą i zmiany pozycji stawu biodrowego. Ból biodra trzaskającego nie jest powszechny i zwykle pojawia się dopiero wtedy, gdy czynność wywołująca trzeszczenie i przeskakiwanie jest powtarzana wielokrotnie. W takiej sytuacji może u pacjenta pojawić się znaczny dyskomfort, który w dłuższej perspektywie przerodzić się może w dolegliwości bólowe o zmiennym natężeniu.

Diagnostyka zespołu trzaskającego biodra

Przed zaleceniem leczenia lekarz musi ustalić przyczynę dolegliwości. Dokładnie bada historię medyczną pacjenta, ocenia objawy i przeprowadza badanie fizykalne. W celu potwierdzenia ustalonej w toku konsultacji diagnozy czy też wykluczenia obecności innych urazów często zleca się również wykonanie badań USG, RTG i MRI. Lekarz może też zadecydować o wykonaniu badań laboratoryjnych, które pomogą w ustaleniu, czy powstała u pacjenta dolegliwość nie jest powiązana z ogólnym stanem zapalnym organizmu.

Biodro trzaskające (przeskakujące) – jak leczy się tę dolegliwość?

Leczenie zespołu trzaskającego biodra wspiera przede wszystkim rehabilitacja. Szczególnie polecana jest krioterapia, laseroterapia czy zabiegi ultradźwiękami. Doświadczony fizjoterapeuta może także zaproponować zestaw ćwiczeń, które pozwolą na rozluźnienie zbyt napiętych mięśni. Ważną rolę w procesie rekonwalescencji odgrywa również terapia manualna. Praca rehabilitanta powinna koncentrować się przede wszystkim na wypracowaniu prawidłowej postawy u pacjenta oraz odpowiednich napięć, przy jednoczesnym eliminowaniu nadmiernego przeciążenia poszczególnych grup mięśniowych w stosunku do partii osłabionych. Pomiędzy kolejnymi sesjami terapeutycznymi warto również stosować kinesiotaping. Metoda ta wspiera podtrzymanie wypracowanych w toku terapii efektów oraz odciąża przeciążone tkanki.

Dodatkowo, jeśli zostanie wykazany stan zapalany, to pacjenci borykający się z problemem trzaskającego biodra powinni również zażywać niesterydowe leki przeciwzapalne, które skutecznie uśmierzają ból i zmniejszają odczuwane dolegliwości. Zdarzają się także i sytuacje, w których podczas zaostrzenia objawów ratunkiem dla pacjentów są sterydowe iniekcje, bezpośrednio trafiające w miejsce toczącego się stanu zapalnego czy też konieczne jest wykonanie artroskopii stawu biodrowego.

Biodro trzaskające – podejmij działania profilaktyczne

Biodro trzaskające to dolegliwość, z którą boryka się coraz więcej osób. Z tego względu warto przede wszystkim zadbać o odpowiednią profilaktykę. W celu uniknięcia dolegliwości zaleca się stretching, czyli rozciąganie mięśni oraz automasaż z wykorzystaniem rollerów czy piłek do masażu. Wskazane są również zmiany nawyków treningowych, jeśli sport w naszym życiu odgrywa ważną rolę oraz bardziej zróżnicowane aktywności fizyczne, gdy na co dzień wykonujemy pracę siedzącą. Im wcześniej podejmiemy działania i rehabilitację pod okiem doświadczonego fizjoterapeuty, tym większa szansa na to, że zespół trzaskającego biodra nie będzie się rozwijać i nie będzie nam dokuczał w codziennych aktywnościach.