Rwa kulszowa a dyskopatia – przyczyny, diagnoza, leczenie

Rwa kulszowa i dyskopatia – czym się różnią?

Na dolegliwości bólowe kręgosłupa uskarża się coraz większa część społeczeństwa. Odsetek osób, które przyznają się do tego typu dolegliwości, wynosi w Polsce blisko 84%. Co więcej, siedem na dziesięć osób objętych badaniem realizowanym przez Carolina Medical Center przyznało również, że ból ten ma charakter przewlekły i nawracający, ale niestety aż połowa z nich bagatelizuje ten problem i nie wprowadza leczenia. Tymczasem brak odpowiednio wcześnie postawionej diagnozy sprzyja powstaniu dyskopatii i rwy kulszowej. Jak się uchronić przez tymi schorzeniami?

Dyskopatia i rwa kulszowa – co musisz wiedzieć o tych chorobach?

Przyczyny

Dyskopatia to szerokie określenie schorzenia krążka międzykręgowego, które dotyka najczęściej osoby pomiędzy 30 a 50 rokiem życia. Znane jest także pod nazwą wypuklina lub przepuklina jądra miażdżystego. Do najczęstszych przyczyn wywołujących tę chorobę należą:

• siedzący tryb życia,
• otyłość,
• stres,
• osteoporoza,
• ciężka praca fizyczna,
• uraz lub kontuzja.

Dyskopatia często staje się przyczyną rwy kulszowej. To właśnie w odcinku lędźwiowym zaczynają się nerwy kulszowe, które dalej biegną przez pośladki, tylną część nóg aż do podeszwy stóp.

Stany zwyrodnieniowe kręgosłupa, pojawiające się w dyskopatii, powodują często ucisk na nerwy kulszowe i stają się przyczyną bardzo silnych dolegliwości bólowych u pacjentów.

Przyczyną rwy kulszowej są także:

• skrzywienia kręgosłupa,
• nieprawidłowa budowa miednicy,
• zaawansowana ciąża,
• zła postawa podczas podnoszenia przedmiotów.

Objawy dyskopatii i rwy kulszowej

W początkowej fazie dyskopatia nie daje praktycznie żadnych oznak. Zmiany degeneracyjne krążka następują bowiem wraz z wiekiem. Przyczyną tego faktu może być też podłoże genetyczne. Dolegliwości bólowe pojawiają się zwykle dopiero wtedy, gdy dochodzi do ucisku różnych części kanału kręgowego.

Co ciekawe, nie tylko ból kręgosłupa jest oznaką dyskopatii. Inne, powszechnie występujące to zgaga, ból brzucha, nudności czy uczucie parcia. Często zdarza się, że dyskopatia jest mylona z chorobami nerek czy stanem zawałowym.

Z kolei objawy rwy kulszowej mogą mieć bardziej gwałtowny początek. Ból pojawia się dość nagle i może promieniować w dół pośladka, udo i podudzie, aż do stopy. Może obejmować cały wspomniany obszar ciała, jak i jego część. Wszystko zależy od tego, która partia nerwu zostanie uciśnięta.

Rwa kulszowa, podobnie jak dyskopatia, może skutkować problemami z zachowaniem czynności fizjologicznych. Jeśli wystąpią te objawy, a także osłabienie bolącej kończyny czy zaburzenia czucia, to należy jak najszybciej zgłosić się po pomoc do specjalisty, a w szczególności udać się na ostry dyżur do szpitala.

Diagnoza dyskopatii i rwy kulszowej

Proces stawiania diagnozy w dyskopatii i rwie kulszowej jest podobny. Lekarz prowadzi szczegółowy wywiad z pacjentem, podczas którego określa szczegółowo umiejscowienie bólu oraz jego nasilenie. Ocenia również reakcje czuciowe i odruchy dolnych części ciała. Często także zlecane są  badania obrazowe takie jak RTG, tomograf czy rezonans magnetyczny kręgosłupa w celu określenia zaawansowania choroby.

Jak leczyć dyskopatię i rwę kulszową?

Dyskopatia dotyczy najczęściej lędźwiowego odcinka kręgosłupa. Odpowiednio wcześnie włączona fizjoterapia potrafi skutecznie zredukować towarzyszące tej chorobie dolegliwości i przywrócić pełen zakres ruchowy pacjentom. Poza terapią manualną powszechnie stosuje się także masaże lecznicze, elektroterapię, ćwiczenia w wodzie czy okłady borowinowe. O szczegółach terapii zawsze powinien decydować fizjoterapeuta posiadający doświadczenie w leczeniu tego typu przypadłości. Często także zaleca się pacjentom przeciwzapalne środki farmakologiczne. Łagodzą one objawy bólowe i pozwalają w miarę normalnie funkcjonować.

Powodem do niepokoju są natomiast silne ataki bólu, trwające nawet kilkanaście dni, promieniujące do kończyn dolnych oraz trudności w kontrolowaniu potrzeb fizjologicznych. Wówczas lekarz może podjąć decyzję o podjęciu interwencji chirurgicznej. Trzeba pamiętać, że wybór metody leczenia zależy zawsze od stanu zaawansowania choroby.

Pacjenci cierpiący na rwę kulszową w pierwszej kolejności powinni odciążyć kręgosłup. Zaleca się pozostanie przez 1-2 dni w pozycji leżącej na boku, ze zgiętymi w biodrach i kolanach nogami, lub na plecach, ale z podłożonymi pod kolana poduszkami. Na tym etapie warto także sięgnąć po środki przeciwbólowe.

Podobnie jak w dyskopatii, także i u pacjentów cierpiących na rwę kulszową wskazana jest fizjoterapia. Zabiegi z zakresu fizykoterapii i kinezyterapii na pewno będą pomocne. Leczenie operacyjne w tym typie schorzenia nie jest często stosowane. Wskazaniem do wykonania zabiegu są ostre dolegliwości powiązane z zaburzeniami czucia, nietrzymaniem moczu czy stwierdzeniem w badaniu obrazowym guza w kanale kręgowym.

Czy przed dyskopatią i rwą kulszową można się uchronić?

To pytanie jest bardzo ważne szczególnie dziś – w dobie dominacji siedzącego trybu życia oraz coraz bardziej ograniczonej aktywności ruchowej. Każdy, kto zmaga się z bólem kręgosłupa, powinien pamiętać o systematycznych ćwiczeniach, zrezygnowaniu z prac obciążających plecy oraz stosować zbilansowaną dietę. Zalecone przez fizjoterapeutę ćwiczenia powinny być wykonywane także w domu i stać się zdrowym nawykiem na co dzień. Nie bez znaczenia jest także dbanie o prawidłową pozycję ciała podczas prac siedzących czy podczas snu.