Jakie są objawy dyskopatii i jak przebiega leczenie?

Dyskopatia - objawy, leczenie, ćwiczenia profilaktyczne

Dyskopatia to początkowy stan choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa. Nieleczona może doprowadzić do nieodwracalnych zmian, które skutkują długotrwałym i silnym bólem wywołanym przez ucisk nerwu rdzeniowego. Dyskopatia najczęściej obejmuje odcinek lędźwiowy oraz szyjny kręgosłupa. Niestety jest ona ściśle uzależniona od współczesnego stylu życia i z roku na rok zapada na nią coraz więcej osób. Jakie symptomy powinny wzbudzić naszą czujność i co możemy zrobić, żeby nie cierpieć z powodu bólu kręgosłupa?

Dyskopatia – przyczyny zmian zwyrodnieniowych

Dyskopatia to jedna z najczęściej występujących obecnie dolegliwości kręgosłupa. Na schorzenie to zapadają ludzie w różnym wieku. Do czynników zwiększających ryzyko wystąpienia dyskopatii zalicza się przede wszystkim:

• zbyt długie przebywanie w pozycji siedzącej,

• nieprawidłową postawę ciała – garbienie się,

• długotrwałe i nieergonomiczne obciążanie kręgosłupa, szczególnie z powtarzalną rotacją (skręcaniem) kręgosłupa,

• nadmierne przeciążanie kręgosłupa (przykładowo przez podnoszenie zbyt dużych ciężarów),

• nieprawidłowe odżywianie się prowadzące do nadwagi i otyłości,

• brak wystarczającej aktywności fizycznej,

• predyspozycje genetyczne,

• palenie tytoniu,

• przewlekły stres,

• osteoporozę,

• zbyt ciężką pracę fizyczną,

• postępujące zmiany degeneracyjne w obrębie krążków międzykręgowych pod wpływem procesu starzenia się organizmu.

Wymienione powyżej czynniki mogą wpływać na powstawanie dyskopatii bezpośrednio, jak i pośrednio. Mogą także występować łącznie i tym samym zwiększyć prawdopodobieństwo wystąpienia tej choroby u danej osoby.

Jakie są objawy dyskopatii?

Dyskopatia lędźwiowa objawia się przede wszystkim bólem w dolnym odcinku kręgosłupa. Z czasem ból ten może zacząć promieniować do pośladka i kończyny dolnej. Pacjenci często także skarżą się na objawy współistniejące w postaci parestezji, drętwienia oraz wzmożonego napięcia mięśni. Uciążliwymi objawami w dyskopatii lędźwiowej są również:

• ograniczona ruchomość,

• zaburzenie czucia w kończynach dolnych,

• postępujący niedowład nerwów kończyn dolnych,

• problem z kontrolowaniem wypróżniania,

• zaburzenia potencji i libido.

Z kolei w dyskopatii szyjnej częstymi objawami są:

• ból barków, szyi i głowy,

• drętwienie kończyn górnych,

• omdlenia i zasłabnięcia,

• zawroty głowy, nudności i wymioty,

• przykurcze i zaburzenia czucia,

• zmniejszenie ruchomości w obrębie karku,

• niedowład kończyn.

Dyskopatia jest także często przyczyną rwy kulszowej, o czym możesz przeczytać w naszym artykule „Rwa kulszowa a dyskopatia – przyczyny, diagnoza, leczenie”. Warto więc przed rozpoczęciem leczenia przeprowadzić dokładną diagnostykę i zweryfikować wszystkie objawy, jakie nasz organizm wskazuje.

Diagnoza dyskopatii

Dyskopatia bardzo często w początkowej fazie choroby nie daje wyraźnych i łatwych do zdiagnozowania objawów. Dolegliwości bólowe pojawiają się dopiero wtedy, gdy dochodzi do ucisku różnych części kanału kręgowego. Zwykle wtedy udajemy się do lekarza. Ten, po przeprowadzeniu szczegółowego wywiadu, oraz wykonaniu testów diagnostycznych może postawić wstępną diagnozę. Do jej potwierdzenia potrzebne są z reguły dodatkowe badania obrazowe – RTG, rezonans magnetyczny czy tomograf komputerowy. 

Proces leczenia w dyskopatii

W początkowej fazie (ostrej) dyskopatii najczęściej polega na przyjmowaniu środków przeciwbólowych oraz przeciwzapalnych. Po ustaniu pierwszych, zwykle ostrych objawów, wskazane jest rozpoczęcie rehabilitacji. 

Plan terapii powinien być zawsze indywidualnie dostosowany do potrzeb pacjenta, jego stanu zdrowia oraz możliwości. W przypadku dyskopatii bardzo dobre efekty przynosi fizjoterapia połączona z terapią manualną, elektroterapią i ćwiczeniami. 

Należy pamiętać, że w przypadku zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa zakres i rodzaj ćwiczeń powinien być zawsze dobierany przez fizjoterapeutę Nieodpowiednie ćwiczenia, jak i złe ich wykonywanie mogą przysporzyć więcej kłopotów, niż korzyści. Zwykle rekomendowane są trzy typy ćwiczeń:

1. wzmacniające,

2. rozciągające,

3. mobilizujące.

Dozowanie fizjologicznego wysiłku poprawia stan tkanek miękkich, pozwala na prawidłowe rozciąganie włókien kolagenowych oraz lepsze odżywianie chrząstek stawowych. Właściwy program ćwiczeń zapewnia osobom borykającym się z dyskopatią wytworzenie tzw. „gorsetu mięśniowego”, który pozytywnie wpływa na stopień obciążenia krążków międzykręgowych i przyczynia się do stabilizacji kręgosłupa. Trzeba pamiętać, aby podczas ćwiczeń wykonywać ruchy w granicach bez bólowych i zwracać szczególną uwagę na położenie linii kręgosłup-miednica-kończyna dolna. Niejednokrotnie konieczne jest rozciąganie zginaczy stawu biodrowego i prostowników lędźwi oraz wzmocnienie osłabionych i rozciągniętych mięśni brzucha oraz tych przebiegających przez pośladki. Ma to na celu wyeliminowanie nadmiernego pochylenia miednicy do przodu i zapobieganie powstawaniu przeciążeń w odcinku lędźwiowym.

Profilaktyka dyskopatii

Przy nawracającej dyskopatii należy bezwzględnie cały czas przebywać pod opieką lekarza i regularnie wykonać podstawowe badania. Bardzo ważna jest także profilaktyka, która poprzez wyeliminowanie czynników ryzyka sprzyja zahamowaniu powstawania dalszych zmian zwyrodnieniowych w kręgosłupie. Regularna aktywność fizyczna, zbilansowana dieta oraz dbanie o prawidłową postawę ciała mają w dyskopatii bardzo duże znaczenie i pozwalają uniknąć ostatecznych rozwiązań w postaci operacji.