Rehabilitacja w geriatrii, czyli jak sprawić by seniorzy długo cieszyli się zdrowiem?

Rehabilitacja osób w podeszłym wieku powinna być prowadzona w sposób kompleksowy i dotyczyć nie tylko seniorów zmagających się z chorobami czy skutkami urazów, ale również tych, którzy są obciążeni czynnikami ryzyka chorób charakterystycznych dla podeszłego wieku. Oto, co warto wiedzieć o rehabilitacji w geriatrii.

Kondycja fizyczna jednym z najważniejszych elementów zdrowia

To, jaką kondycją będziemy cieszyć się na starość, w dużej mierze zależy od tego, jak zadbamy o siebie już teraz. Żyjemy w starzejącym się społeczeństwie, w którym coraz większą część populacji zaczynają stanowić seniorzy. Szacuje się, że do 2060 roku nawet 35% polskiego społeczeństwa stanowić będą osoby po 65 roku życia, co będzie to ogromnym wyzwaniem dla medycyny, polityki społecznej oraz ekonomii. Już teraz seniorzy stanowią ok. 15% społeczeństwa, a ich dobra kondycja fizyczna i zdrowie ma kluczowe znaczenie. Dlatego też rehabilitacja w geriatrii to nie tylko zabiegi po operacjach, urazach, udarach czy innych chorobach, ale przede wszystkim ćwiczenia profilaktyczne, sprawiające że seniorzy dłużej mogą cieszyć się dobrą kondycją i zdrowiem.

Dlaczego rehabilitacja osób starszych jest koniecznością?

Zmiany związane z wiekiem, choroby – zwłaszcza osteoporoza, niska aktywność fizyczna, siedzący tryb życia i niezdrowe odżywianie się to wszystko wpływa na powstawanie zmian starczych w obrębie układu ruchowego i nerwowego. Nasilające się problemy z poruszaniem, patologie kręgosłupa, zmiany zwyrodnieniowe stawów powodują pogorszenie się sprawności fizycznej seniora, co z kolei prowadzi do zaprzestania aktywności i jeszcze większego pogłębiania się zmian w jego organizmie.

Fizjoterapia osób starszych oraz prowadzenie aktywnego, zdrowego trybu życia to podstawowy warunek do tego, by seniorzy długo mogli cieszyć się dobrą kondycją i zdrowiem.

Aktywność fizyczna seniorów ma również korzystny wpływ na profilaktykę i terapię chorób serca, cukrzycy, nadciśnienia, osteoporozy, depresji, choroby Parkinsona i wielu innych. Zmniejsza tym samym przedwczesną śmiertelność i zapadalność na choroby, poprawia niezależność i samodzielną egzystencję seniorów, czym wpływa na ich aktywne uczestnictwo w życiu społecznym. Dużym problemem seniorów jest ich wyobcowanie ze społeczeństwa ze względu na brak możliwości samodzielnego wychodzenia z domu i spotykania się z innymi ludźmi. Sesje fizjoterapeutyczne w ogólnodostępnych ośrodkach rehabilitacyjnych, salach fitness czy nawet w zakładach opieki, są oprócz aktywizacji ruchowej  doskonałym miejscem spotkań z innymi ludźmi.

Aktywność = zdrowie

Brak aktywności fizycznej odbija się na wszystkich sferach życia seniorów, nie tylko na zdrowiu fizycznym, ale też psychospołecznym. Problemami, z którymi muszą zmierzyć się osoby starsze są: spadek aktywności i sprawności fizycznej, psychicznej oraz społecznej, obniżenie zdolności adaptacyjnych, odsuwanie się z życia rodzinnego i społecznego, egocentryzm. Z kolei osoby, które regularnie ćwiczą i odwiedzają placówki rehabilitacyjne, salony fitness, gdzie prowadzone są zajęcia grupowe dla osób starszych, cieszą się nie tylko lepszym zdrowiem, ale są też w znacznie lepszej kondycji psychicznej.

Odrębną kwestią jest rehabilitacja seniorów na skutek przebytych chorób: udaru mózgu, zawału serca, osteoporozy, czy wszczepienia endoprotezy. Te zabiegi są niezbędne do powrotu chorego do pełnej sprawności i powinny być przeprowadzane niezwłocznie po wyjściu pacjenta ze szpitala. Natomiast profilaktyczna rehabilitacja w geriatrii, mająca na celu utrzymać dobrą kondycję fizyczną seniora, powinna być prowadzona systematycznie, nawet u osób nie zgłaszających większych dolegliwości. Dzięki takiemu podejściu, seniorzy będą mogli cieszyć się zdrowiem i dobrą kondycją jeszcze przez długie lata.

Autor: Jerzy A. Kozłowski