Rehabilitacja pracowników biurowych, czyli zdrowie pracownika pod lupą

Coraz mniej osób znajduje zatrudnienie w branżach, które dotychczas uchodziły za najbardziej niebezpieczne lub powodujące najcięższa choroby zawodowe. Problem chorób i urazów będących efektem wykonywanej pracy jednak nie zniknął. Stare schorzenia zostały zastąpione przez nowe, które są efektem nowych warunków pracy i miejsc, gdzie ludzie spędzają swoje życie zawodowe. Według badaczy tematu, miejscem, które powoduje bardzo wiele różnorodnych schorzeń jest… biuro. Pozornie praca w biurze wydaje się pracą wręcz komfortową, łatwą i przyjemną. W porównaniu choćby z pracą fizyczną, w której pracownicy są narażeni na wiele kontuzji i niebezpiecznych sytuacji, pracownik biura przebywa w bezpiecznym środowisku pracy. Tymczasem pracownicy biurowi skarżą się nie tylko na nieustający stres, bóle głowy, zaburzenia widzenia, utratę energii, ale też na choroby kręgosłupa i narządów ruchu. Do najczęściej występujących dolegliwości zalicza się choroby układu mięśniowo-kostnego i zespół cieśni nadgarstka. 

Problemy układu mięśniowo-kostnego 

Według raportu Komisji Europejskiej ds. zatrudnienia, spraw społecznych i równouprawnienia, bóle kręgosłupa wśród pracujących w biurze występują średnio u 80 na 100 osób rocznie. Związana z tym nieobecność w pracy i koszty leczenia są ogromnym obciążeniem dla unijnej gospodarki. Warunki pracy biurowej powodują zmniejszenie ruchu i związany z tym niedorozwój lub przedwczesne zwiotczenie mięśni. Przyczyny tego stanu rzeczy należy szukać w złej organizacji pracy i nieprzestrzeganiu zasad ergonomii. Problem narasta, gdyż tradycyjna medycyna pozostaje często bezradna wobec chorób kręgosłupa, stosując schematy leczenia oparte o stare konwencjonalne metody. W tym wypadku może pomóc nowoczesna rehabilitacja pracowników biurowych, dostosowana programem do charakteru pracy i związanych z nim najczęstszych schorzeń. Obciążenie kręgosłupa wynika z trzech przyczyn, a są to: 

• obciążenie mięśni palców, dłoni, rąk, które wykonują tysiące jednostajnych czynności, na przykład wprowadzając dane do komputera, 
• przeciążenie ciśnieniowe występujące w dyskach, znajdujących się między kręgami, spowodowane wielogodzinnym nieruchomym siedzeniem przy biurku, 
• przeciążenia mięśni, które są nieprawidłowo układane podczas pracy przy komputerze: kark i głowa są ustawione tak, by obserwować ekran komputera, a jednocześnie śledzić czynności wykonywane na klawiaturze. 

Skutki długotrwałych obciążeń 

Długotrwałe, jednostajne obciążenie kręgosłupa i układu szkieletowo-mięśniowego nie pozostają bez wpływu na zdrowie. Efektem przeciążeń są: zwyrodnienia stawów, zmiany w stawach i nerwach obwodowych. Objawiają się one głównie bólem mięśni, ograniczeniem ruchów, nerwobólami. Przy chorobach kręgosłupa występuje ból o różnym stopniu natężenia. Ból może być promieniujący od kręgosłupa aż po kostkę, albo tępy, nasilający się przy określonych ruchach, nieskoordynowanym podnoszeniu się, dźwiganiu cięższych przedmiotów. Jedynym ratunkiem wtedy jest szybko zainicjowana rehabilitacja pracowników biurowych. Aby dowiedzieć się więcej zapoznaj sie z naszym artykułem o dyskopatii.

Konsekwencje zaniedbania rehabilitacji 

Niezależnie od rodzaju urazu czy wypadku, z konsekwencjami którego musi zmierzyć się pacjent, należy pamiętać o tym, że jedyną drogą do powrotu do całkowitego zdrowia i sprawności fizycznej jest rehabilitacja. Nie jest to proces przyjemny i łatwy. Wymaga od pacjenta siły psychicznej, starania, często dużych nakładów finansowych. Ważny jest też czas, który rehabilitacji jest poświęcany. Z tego powodu pacjenci często z rehabilitacji rezygnują, mając nadzieję, że organizm sam się zregeneruje i „będzie tak jak poprzednio”. Nic bardziej mylnego, bez regularnych zbiegów, ćwiczeń, zaangażowania w proces zdrowienia efekty zaniedbań będą się pogłębiać i realnie wpływać na jakość życia. Bierne czekanie często może doprowadzić do posiłkowania się farmakologią w likwidowaniu objawów bólowych, niepełnym zakresem ruchu, osłabioną siłą mięśni, pogarszającą się sprawnością. Bez rehabilitacji możliwe jest też wielotygodniowe leżenie w łóżku, a nawet skomplikowana operacja. Jak z tego wynika rehabilitacja pracowników biurowych jest po prostu niezbędna. 

Czym jest prawidłowa rehabilitacja 

Prawidłowa rehabilitacja pozwala nie tylko powrócić po poprzedniej sprawności, ale ową sprawność podwyższyć. Muszą być jednak przestrzegane pewne zasady: 

• Rehabilitacja powinna być dostosowana do indywidualnych potrzeb zdrowotnych pacjenta. Typ schorzenia może się powtarzać, ale każdy człowiek jest inny, stąd ważna jest modyfikacja działań, którą ustala Rehabilitant.  
• Rehabilitacja jest procesem złożonym, który wymaga od pacjenta determinacji, uwagi, konsekwencji i cierpliwości. Nie można się spodziewać spektakularnych osiągnięć po wykonaniu kilku lub nawet kilkunastu ćwiczeń. 
• Trzeba zaufać Rehabilitantowi, który jest specjalistą i przestrzegać jego zaleceń. Ćwiczeń nie można unikać. Organizmu nie da się oszukać. 
• Tylko przestrzeganie zasad spowoduje, że rehabilitacja pracowników biurowych przyniesie efekty. 

Najczęstsza neuropatia uciskowa 

Chorobą często występującą u osób pracujących w biurze jest zespół cieśni nadgarstka. Osoby chore skarżą się na mrowienie i drętwienie palców, bóle ręki nasilające się w okresie spoczynku (np. podczas snu), utratę sprawności ręki, osłabienie „chwytu”, niemożność pisania. W skrajnych przypadkach dochodzi do odkształcenia się dłoni, w której zanikają mięśnie i znacznego upośledzenia funkcji ręki. 

Rehabilitacja w leczeniu cieśni nadgarstka 

Duża rolę w leczeniu cieśni nadgarstka odgrywa rehabilitacja pracowników biurowych. Fizjoterapeuta może pomóc pacjentowi zarówno przy leczeniu zachowawczym, jak i w leczeniu pooperacyjnym. Rehabilitacja polega na zmniejszeniu samych dolegliwości i usprawnieniu funkcji ręki. Fizjoterapeuta skupia się w tym przypadku na rozluźnieniu tkanek miękkich, które tworzą kanał dla nerwu, usprawnieniu roli nadgarstka, zwiększeniu światła kanału. Stosuje się również terapię ultradźwiękami, kąpiele borowinowe, specjalistyczne masaże (np. wirowy) oraz ćwiczenia poślizgowe, poprawiające zachowanie nerwu pośrodkowego w kanale nadgarstka. Dodatkowym elementem są ćwiczenia wyciągowe, ćwiczenia bierne, manualne i zmniejszające obrzęki. Te wszystkie działania prowadzą do znacznej poprawy komfortu życia pacjenta. 

Jak zabezpieczyć się przed urazami i zwyrodnieniami 

Każdy z nas może podejmować działania, które zabezpieczą organizm, przynajmniej w jakimś stopniu, przed mechanicznymi urazami i zwyrodnieniami. Rehabilitacja pracowników biurowych na pewno byłaby łatwiejsza, gdyby zadbano o lepszą jakość funkcjonowania. Przede wszystkim należy prowadzić zdrowy tryb życia: ruszać się, aktywnie spędzać wolny czas. Spacery, biegi, gra w piłkę, gimnastyka, długie spacery – to wszystko utrzymuje organizm w dobrej kondycji. Jeśli spędzamy dużo czasu przy biurku, przynajmniej raz na dwie godziny wstańmy od niego i wykonajmy kilka prostych ćwiczeń. Rewelacyjną metodą na aktywność jest pływanie. W wodzie można też wykonywać ćwiczenia w odciążeniu. Ważna jest odpowiednia dieta, np. śródziemnomorska z dużą ilością świeżych warzyw i owoców, ryb, oliwy. Każdy zbędny kilogram to dodatkowe obciążenie dla i tak już zmęczonego kręgosłupa. Konieczne jest właściwe dobieranie mebli. Należy zadbać, by gwarantowały dobrą postawę sylwetki podczas pracy i odpoczynku. Te wszystkie działania na pewno będą wsparciem dla organizmu.