Dyskopatia to choroba cywilizacyjna - dowiedz się jak jej zapobiegać i jak ją leczyć

Dyskopatia jest schorzeniem kręgosłupa, objawiającym się bólami pleców, dolegliwościami neurologicznymi, a w skrajnych przypadkach utrudnieniem lub całkowitym uniemożliwieniem wykonywania codziennych czynności nie tylko ruchowych, ale i fizjologicznych (w stanie ostrym nawet kichnięcie powoduje ostry przeszywający ból). Gdy stan pacjenta jest bardzo ostry mogą wystąpić problemy z kontrolą nad zwieraczami co jednoznacznie kwalifikuje pacjenta do szybkiej operacji! Brzmi strasznie. Prawda jest taka, że to schorzenie fundujemy sobie na własne życzenie. Siedzący tryb życia połączony z brakiem aktywności fizycznej odpowiada za większość przypadków tej dolegliwości.

Co to jest dyskopatia?

Dyskopatia (przepuklina jądra miażdżystego tarczy międzykręgowej kręgosłupa) jest jedną z najczęstszych przyczyn ostrego bólu kręgosłupa. Jest schorzeniem krążka międzykręgowego i jednocześnie pierwszym etapem choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa. Pojawiają się dolegliwości bólowe związane z uwypukleniem jądra miażdżystego, uciskiem i drażnieniem rdzenia kręgowego oraz innych struktur kręgosłupa.

To tyle w zakresie trudnych teorii medycznych, bo przecież zapewne bardziej interesuje Cię, z czym wiąże się dyskopatia i czy da się ją leczyć. Zacznijmy od tego, jakie są jej przyczyny i dlaczego to schorzenie jest nazywane chorobą cywilizacyjną. Mimo iż przyczyn można wymienić bardzo dużo, to jednak najważniejszymi z nich są:

• brak ruchu,
• niewłaściwa pozycja ciała w pozycji siedzącej np. podczas pracy przed komputerem,
• osłabienie mięśni pleców,
• przeciążenie kręgosłupa i niewłaściwa postawa podczas podnoszenia ciężarów (bez przysiadu),
• ograniczenie napięcia mięśni,
• otyłość,
• życie w przewlekłym stresie.

Choroby cywilizacyjne to takie, które są charakterystyczne dla społeczeństw krajów wysoko rozwiniętych i mają charakter pandemiczny. Ze względu na ogólne obniżenie aktywności fizycznej ludzi mieszkających w krajach wysoko rozwiniętych, pojawiło się wiele, nieistniejących wcześniej problemów, w tym również choroby i zwyrodnienia kręgosłupa.

Wskutek osłabienia siły mięśni grzbietu i utraty sprężystości struktur krążków międzykręgowych, dochodzi do ich ścierania, przemieszczania się i nadmiernego eksploatowania. Może dojść do wypadnięcia jądra miażdżystego i jego uciskania na nerwy (określanego wypadnięciem dysku). Tzw. wypadniecie dysku dzieje się momentalnie w jednej sekundzie unieruchamiając nas przeszywającym bólem uniemożliwiającym nawet poruszanie się. Dyskopatia może dotyczyć każdego odcinka kręgosłupa, ale najczęściej dotyka odcinka lędźwiowego będąc przyczyną m.in. rwy kulszowej. Bardzo niebezpieczna jest dyskopatia odcinka szyjnego, gdyż może prowadzić nie tylko do ostrych bólów migrenowych, ale nawet do niedowładów kończyn (np. ręki). Nieleczona dyskopatia odcinka szyjnego zazwyczaj przybiera postać przewlekłą, co jest nieprzyjemne i niebezpieczne, gdyż może finalnie doprowadzić nawet do niepełnosprawności.

Rehabilitacja dyskopatii – znaczenie fizjoterapii w leczeniu i zapobieganiu

Wiele osób, odczuwając ból pleców nie robi absolutnie nic, dopóki ich stan nie będzie na tyle poważny, że zacznie przeszkadzać w wykonywaniu codziennych czynności. Nie można do tego dopuścić, gdyż przewlekła, długotrwała dyskopatia może wymagać leczenia operacyjnego oraz długotrwałych zabiegów rehabilitacyjnych.

Najlepszym leczeniem jest, jak zawsze, zapobieganie przyczynom powstawania schorzenia. Receptą są: regularne ćwiczenia fizyczne, zabiegi u Fizjoterapeuty i rehabilitacja dyskopatii już przy pierwszych objawach ze strony kręgosłupa. Odpowiedni zestaw ćwiczeń rehabilitacyjnych pozwoli Ci na uniknięcie poważniejszych komplikacji zdrowotnych w przyszłości.

Dlatego pamiętaj o sześciu zasadach dbania o kręgosłup:

1. Unikaj podnoszenia ciężarów w skłonie, na zgiętych plecach. Wszelkie ciężkie przedmioty należy podnosić z „przykucnięcia”, utrzymując wyprostowaną postawę ciała.
2. Ruch to zdrowie, to nie tylko slogan. Siedząco-leżący tryb życia to prosta droga do chorób kręgosłupa. Pół godziny ruchu dziennie znacznie zmniejsza to ryzyko.
3. Pamiętaj o tym, że kręgosłup w pionie utrzymują mięśnie grzbietu, brzucha i pośladków. Warto je wzmocnić odpowiednimi ćwiczeniami.
4. Nie wykonuj gwałtownych ruchów bez rozgrzewki. To właśnie podczas nagłych zgięć, wyprostów lub skrętów w bok, najczęściej dochodzi do wypadnięcia dysku.
5. Od czasu do czasu wykonaj kilka skłonów i przeprostów oraz skrętów tułowiem, by nieco rozluźnić mięśnie. Szczególnie gdy wykonujesz siedzącą pracę i długo pozostajesz w jednej pozycji.
6. Ryzyko wypadnięcia dysku jest szczególnie duże rano, gdy wstajesz z łóżka. Nie należy robić tego gwałtownie. Najpierw połóż się na boku, zegnij nogi w stawach biodrowych i kolanowych, wesprzyj się na ręce, i w ten sposób najpierw usiądź, spuszczając nogi, a dopiero potem wstań.

A co należy zrobić, gdy dysk wypadnie?

Przede wszystkim nie wykonuj gwałtownych ruchów, gdyż problem będzie się pogłębiał. Najlepiej ułóż się na twardym podłożu w wygodnej dla siebie pozycji, możesz przyjąć leki przeciwbólowe i poczekać aż ból choć trochę ustąpi. W momencie największego bólu nie wykonuj żadnych ćwiczeń, ani gwałtownych ruchów, gdyż można tylko zwiększyć ucisk krążka na nerwy i naczynia krwionośne.

Jeżeli masz taką możliwość, skontaktuj się zaufanym Rehabilitantem, który wykonuje wizyty domowe i pomoże Ci przetrwać te najgorsze chwile. Częste wypadanie krążka międzykręgowego wymaga leczenia ortopedycznego lub chirurgicznego, a następnie specjalistycznej rehabilitacji.

Autor: Jerzy A. Kozłowski