Jakie schorzenia neurologiczne wymagają wsparcia Fizjoterapeuty - znaczenie wczesnej rehabilitacji

Działanie mózgu to wciąż nieodkryta tajemnica. Choć coraz więcej wiemy o jego funkcjonowaniu, i potrafimy już wskazać obszary odpowiedzialne za konkretne zachodzące w nim  procesy, to jednak nadal są to dziewicze tereny w medycynie. Nie potrafimy zapobiegać niektórym schorzeniom neurologicznym, np. autyzmowi czy zespołowi Downa, ale wiemy, jak pracować z takimi osobami, by przynajmniej częściowo ułatwić im funkcjonowanie w społeczeństwie. W tym zakresie znaczenie rehabilitacji neurologicznej jest nie do przecenienia.

Czym jest rehabilitacja neurologiczna i kiedy się ją stosuje?

Układ nerwowy człowieka jest niezwykle skomplikowany, a przez to: z jednej strony ma cudowne właściwości regeneracyjne, a z drugiej, jest delikatny i podatny na defekty oraz uszkodzenia. Druga połowa XX wieku była przełomowym okresem w badaniach nad plastycznością mózgu, czyli powstawaniem trwałych zmian w mózgu. To właśnie wtedy zwiększyły się możliwości i zainteresowanie dyscypliną rehabilitacji, nazywaną rehabilitacją neurologiczną, której celem jest przywrócenie maksymalnej możliwej do osiągnięcia sprawności fizycznej i psychicznej pacjenta.

Obecnie rehabilitacja neurologiczna to niezwykle złożone, interdyscyplinarne postępowanie realizowane w przebiegu wielu chorób i urazów, m.in. w:

• udarze mózgu,
• stwardnieniu rozsianym,
• zapaleniu wielokorzeniowo-nerwowym,
• urazach czaszkowo-mózgowych,
• urazach rdzenia kręgowego,
• po operacjach guza mózgu,
• po operacja tętniaków,
• po leczeniu operacyjnym dyskopatii,
• mózgowego porażenia dziecięcego,
• przepukliny oponowo-rdzeniowej,
• dystrofii mięśniowej,
• zespołu Downa,
• (SM) stwardnienia rozsianego,
• choroby Parkinsona,
• polineuropatii,
• i wielu innych chorób.

W przypadku urazów oraz nagłych stanów chorobowych np. w przebiegu udaru mózgu, wymagane jest połączenie rehabilitacji i farmakoterapii, a proces usprawniania zależy od stanu chorego i trwa od kilku miesięcy do kilku lat. W przypadku chorób przewlekłych jak np. SM (stwardnienie rozsiane) rehabilitacja musi być prowadzona w sposób ciągły przez całe życie pacjenta.

Fizjoterapia odgrywa niezwykle ważną rolę zwłaszcza u dzieci z wrodzonymi wadami oraz z wczesnym uszkodzeniem mózgu. W ich przypadku jak najwcześniejsze wprowadzenie leczenia ,wspartego rehabilitacją oraz działaniami edukacyjno-społecznymi pozwala na naturalne i bezstresowe przystosowanie dziecka do życia w rodzinie i społeczeństwie.

Wczesna rehabilitacja neurologiczna – czas ma znaczenie!

Nagłe zdarzenie neurologiczne lub zaostrzenie istniejącej choroby wymaga wdrożenia specjalistycznej rehabilitacji natychmiast po zakończeniu leczenia, a czasem również w trakcie (wczesna rehabilitacja zaczyna się już na OIOM!). Możliwości dostosowawcze mózgu i procesy naprawcze są najskuteczniejsze w okresie do 3 miesięcy od wystąpienia tzw. incydentu neurologicznego. Rozpoczęcie wczesnej rehabilitacji prowadzonej przez wyspecjalizowanego Fizjoterapeutę jest niezwykle ważne u pacjentów po udarze mózgu, po urazach czaszkowo-mózgowych czy po urazie kręgosłupa.

Niestety na fizjoterapię refundowaną przez NFZ często trzeba czekać przynajmniej kilka miesięcy, co wpływa negatywnie na skuteczność podejmowanych później działań.. W tej sytuacji w trosce o zdrowie pacjentów po nagłych zdarzeniach neurologicznych rekomendujemy rozpoczęcie rehabilitacji w ramach prywatnych wizyt Fizjoterapeuty i kontynuowanie ich  w ramach leczenia refundowanego z NFZ w momencie uzyskania jego dostępności.

Autor: Jerzy A. Kozłowski